Eski ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Harvard Üniversitesi üzerindeki baskısını artırıyor. Üniversiteye sağlanan fonların dondurulmasının ardından, şimdi de son 10 yıla ait tüm yabancı fon kaynaklarının detaylı bir şekilde beyan edilmesi talep edildi. Bu hamle, Trump yönetiminin Harvard'ı yabancı etkilerden koruma çabası olarak değerlendiriliyor.

Trump Yönetiminden Sert Uyarı

Wall Street Journal'ın haberine göre, ABD Eğitim Bakanlığı, Harvard yönetimine gönderdiği yazılı bildirimde, 2014-2019 yılları arasındaki beyanların eksik olduğunu savundu. Mektupta, yabancı kaynaklı bağış, hibe ve sözleşmelerde yer alan tarafların kimlik bilgilerinin yanı sıra Harvard ile yabancı hükümetler veya şahıslar arasında yapılmış tüm e-posta, kısa mesaj ve sözleşmelerin paylaşılması istendi. Ayrıca, 2016'dan itibaren üniversiteden ayrılan yabancı uyruklu öğrencilere ait bazı dijital kullanıcı bilgilerinin de talep edildiği belirtildi.

ABD Eğitim Bakanı Linda McMahon, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, "Bugünkü bilgi talebi, Trump yönetiminin Harvard'ın yabancı unsurlar tarafından etkilenmediğinden emin olmak için attığı ilk adımı oluşturuyor." ifadesini kullandı.

Harvard'dan Yanıt Gecikmedi

Harvard Üniversitesi ise yaptığı yazılı açıklamada, uzun süredir yürürlükteki yasalara uygun şekilde yabancı fon bildiriminde bulunduğunu belirtti. Açıklamada, “Yasa gereği sürdürülen uyum süreci kapsamında, Harvard’ın sunduğu raporlarda, yıllık 250 bin doları aşan yabancı kaynaklı bağış ve sözleşmelere yer verilmektedir. Bu kapsamda yöneticilere yönelik eğitim programları, akademik yayınlar ve çeşitli iş birlikleri de bulunmaktadır.” ifadesi kullanıldı.

ABD federal yasalarına göre üniversiteler, yurt dışından aldıkları ve 250 bin doları geçen bağışları raporlamakla yükümlü. Trump'ın ilk başkanlık döneminde, 2020'de de yönetimi, ABD üniversitelerinin en az 6,5 milyar dolarlık yabancı fonu bildirmediğini ortaya koyduğunu belirttiği bir inceleme kapsamında Harvard Üniversitesi hakkında soruşturma başlatmıştı. Eski ABD Başkanı Joe Biden yönetimi ise 2024'te Harvard'a, söz konusu soruşturmanın kapatıldığını bildirmişti.

Trump-Harvard Gerilimi Neden Tırmandı?

Trump yönetimi, özellikle kampüslerde düzenlenen Filistin destekli protestolar ve üniversitelerin çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık politikaları nedeniyle, aralarında Harvard’ın da bulunduğu birçok kuruma yönelik federal fonları dondurma tehdidinde bulunmuştu. Harvard’a verilen 8,7 milyar dolarlık federal fonun “sivil haklar yasalarına uygun biçimde kullanılıp kullanılmadığına” ilişkin başlatılan incelemenin ardından, Trump yönetimi üniversiteye sağlanan 2,2 milyar dolarlık fonu ve 60 milyon dolarlık sözleşme bedelini askıya almıştı.

Harvard Üniversitesi, Trump’ın “reform” taleplerine karşı çıkarak federal yönetime direnç göstermiş, üniversite profesörleri ise kararın geri alınması için yargı yoluna başvurmuştu. Trump, son açıklamasında Harvard’ın “yolunu kaybettiğini” belirterek, "Harvard, artık iyi bir öğrenim yeri olarak bile kabul edilemez ve dünyanın en iyi üniversiteleri listesinde yer almamalıdır." ifadelerini kullanmıştı. Öte yandan, ABD Gelir İdaresi (IRS), Harvard’ın vergi muafiyetinin gözden geçirildiğini duyurmuştu.

Trump yönetiminin Harvard'a yönelik bu hamlesi, ABD'deki üniversitelerin yabancı fonlarla ilişkileri konusundaki tartışmaları yeniden alevlendirdi. Harvard'ın bu talebe nasıl yanıt vereceği ve bu durumun üniversitenin geleceği üzerindeki etkileri merakla bekleniyor. Bu gelişmeler, yükseköğretim kurumlarının finansman kaynakları ve siyasi baskılar arasındaki hassas dengeyi bir kez daha gözler önüne seriyor.