ABD eski Başkanı Donald Trump'ın Nijerya'ya yönelik askeri müdahale tehdidi, uluslararası arenada büyük yankı uyandırdı. "Hristiyanlara yönelik saldırılar" gerekçesiyle Pentagon'a talimat veren Trump'ın bu hamlesi, akıllara petrol savaşlarını getiriyor. Peki, Nijerya'da neler oluyor? ABD'nin gerçek amacı ne?

Nijerya'ya İşgal Sinyali: Trump'ın Tehditleri Neler?

Trump, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Nijerya hükümetinin, Hristiyanların öldürülmesine izin vermeye devam etmesi halinde" ülkesine sağladığı tüm yardım ve desteği keseceğini belirtmişti. Hatta bu ülkeye karşı silahlı güç kullanabileceği tehdidinde bile bulundu. Bu açıklamalar, Nijerya ile ABD arasındaki gerilimi tırmandırdı.

Nijerya Devlet Başkanı Bola Ahmed Tinubu ise Trump’ın ifadelerinin ülke gerçekliğini yansıtmadığını dile getirdi. Tinubu, “Din özgürlüğü ve hoşgörü, toplumsal kimliğimizin merkezindeki ilkelerden biri olmuştur ve her zaman öyle kalacaktır. Nijerya dinî baskılara karşıdır ve asla teşvik etmez. Nijerya’da yurttaşların tüm inançları anayasal güvenceyle korunur” dedi.

Çatışmanın Arka Planı: Din mi, Sınıfsal Sorunlar mı?

Trump'ın iddiaları ne kadar gerçeği yansıtıyor? Nijerya'daki çatışmaların altında yatan gerçek sebepler neler? Ülkede cihatçı örgütler Boko Haram ve IŞİD'in yanı sıra silahlı çeteler ve etnik milisler de faaliyet gösteriyor. Ancak çatışmaların temelinde sınıfsal sorunlar ve iklim değişikliğinin tetiklediği çoban-çiftçi anlaşmazlıkları da bulunuyor. Özellikle kuzeydeki kuraklık nedeniyle otlak alanlarını kaybeden Fulani sığır çobanları ile orta bölgelerdeki yerli çiftçiler arasında su kaynakları ve toprak üzerinde yaşanan mücadeleler, şiddeti körüklüyor.

• Boko Haram ve ISWAP gibi örgütler, sadece Hristiyanları değil, Müslümanları da hedef alıyor.
• Nijerya'da bu yıl sivil hedeflere yönelik 1923 saldırı gerçekleşti; ancak bunların yalnızca 50'si doğrudan Hristiyan kimliklerinden dolayı hedef alındı.
• İsyancı grupların kampanyalarını sıklıkla ‘anti-Hristiyan’ olarak sunduklarını, fakat şiddetin çoğu zaman ayrım gözetmediğini ve tüm topluluklara zarar verdiğini belirtiyor.

Petrol Kokulu Savaşların Eşiği: ABD'nin Gerçek Amacı Ne?

Nijerya, ham petrol üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biri. Bu durum, ABD'nin Nijerya'ya yönelik ilgisini daha da artırıyor. ABD'nin, 'uyuşturucu kaçakçılığı ile mücadele' adı altında Venezuela'ya karşı da benzer bir askeri harekât hazırlığı içinde olması, akıllara petrol kaynakları üzerindeki kontrol mücadelesini getiriyor. ABD'nin yakın tarihteki diğer işgallerini ve askeri müdahalelerini düşünecek olursak Beyaz Saray casus belli bulma konusunda pek de zorlanmıyor.

Görünüşe göre yakın gelecek, çok daha cüretkâr emperyalist müdahalelerin devri olacak. Fakat bu, bilek gücüyle kesin zaferlerin garanti altına alınacağı anlamına gelmiyor. Zira Nijerya’nın da gösterdiği üzere ‘sorunların’ çok daha karmaşık ve her zaman için sınıfsal bir denklemi var. İşte bu yüzden Washington’un parmakla gösterdiği yere değil, bizzat parmağa odaklanmalıyız.