Sağlık hizmetlerindeki şiddetin artışı ve "insanilik" kavramının kaybolması, günümüzde sıkça tartışılan ve endişe yaratan bir konu haline geldi. Dünya Bankası'nın 80'li yıllarda başlattığı "sağlıkta reform" uygulamalarıyla birlikte, sağlık hizmetleri adeta bir sermaye birikim alanı haline geldi. Bu durum, sağlık çalışanlarına yönelik şiddetin artmasına ve hastaların mağduriyet yaşamasına neden oldu. Peki, bu sorunların kökeni nerede ve çözüm için neler yapılmalı?

Sağlıkta Reformun Karanlık Yüzü

Dünya Bankası'nın "sağlıkta reform" adı altında dayattığı uygulamalar, sağlık hizmetlerini özelleştirerek ve kamu kaynaklarını sınırlandırarak, sağlık sektörünü bir kâr kapısına dönüştürdü. Hastalar, üretim bandındaki makine parçalarına, sağlık çalışanları ise bu hattaki işçilere benzetildi. Bu durum, hem hastaların hem de sağlık çalışanlarının yabancılaşmasına ve tükenmesine yol açtı.

Hekimler, hastalarıyla yeterince ilgilenemez hale gelirken, sağlık çalışanları mesleklerini insani açıdan sürdüremez duruma geldi. Hastaların sorunları çözülmezken, internetten edinilen yanlış bilgilerle kendi kendilerine tedavi yöntemleri uygulamaya başlamaları, durumu daha da karmaşık hale getirdi.

Şiddetin Kaynağı: İnsaniliğin Kayboluşu

Sağlık hizmetlerinin sanayileşmesiyle birlikte, hastaneler ve diğer sağlık kurumları, sağlık çalışanlarının ve hastaların birbirini önemsemediği ve umursamadığı mekanlara dönüştü. Bu durum, hastalarla sağlık çalışanlarını karşı karşıya getirerek, şiddetin her türlüsünün ortaya çıkmasına zemin hazırladı. Oysa, sağlık hizmetlerinin temelinde insanilik, önemsemek ve umursamak gibi değerler yatar.

Sağlık hizmeti sunumu, sağlık çalışanının hastasının insanilik durumunu, hastanın da sağlık çalışanının insanilik durumunu fark etmesini ve buna yanıt vermesini gerektirir. Bu nedenle, standardize edilmiş ve endüstrileştirilmiş sağlık hizmeti sunumu kabul edilemez. Bilimsel, güvenli ve kanıta dayalı uygulamaların, kişilerin ve hastalıkların farklılığını önemseyerek insana saygılı ve nazik bir şekilde sunulması zorunludur.

Çözüm: İnsani Bir Sağlık Sistemi

Sağlıkta şiddetin önlenebilmesi ve sağlık sisteminin yeniden inşa edilebilmesi için, aşağıdaki adımların atılması gerekmektedir:

• Sağlık hizmetlerinin tamamı, kamu kurumları tarafından kamu hizmeti olarak sunulmalıdır.
• Ülkede yaşayan herkes, sağlık hizmetlerine ücretsiz erişebilmelidir.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı, genel bütçeden sağlanmalıdır.
• Sağlık hizmetleri, yaygın bir biçimde kamusal olarak örgütlenmelidir.
• Sağlık kurum ve kuruluşları, sağlık çalışanlarının ve hizmet alanların katılımıyla yönetilmelidir.

Bu koşullar sağlandığında, bilimsel bilgiye dayalı, nitelikli ve insancıllaştırılmış bir sağlık sistemini hayata geçirmek mümkün olacaktır. Bunun için de dayanışma ve örgütlü mücadele şarttır.

Sonuç olarak, sağlıkta şiddetin önlenmesi ve insani bir sağlık sisteminin oluşturulması için, sağlık hizmetlerinin ticarileşmesinin önüne geçilmesi, kamu kaynaklarının etkin kullanılması ve sağlık çalışanlarının çalışma koşullarının iyileştirilmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde, sağlık hizmetleri hak ettiği değere kavuşabilir ve toplumun sağlığı korunabilir.